Inverter
Inverter
In een camper kun je onderweg alleen beschikken over 12 volt van de boordaccu. Is echter een zogenaamde inverter geplaatst, dan is onderweg ook 230 volt apparatuur bruikbaar. De airconditioner op het dak van de camper bijvoorbeeld, een batterijlader van thuis of bijvoorbeeld een Senseo koffiemachine.
Wat is een inverter?
Een inverter – in Belgie gewoon een omvormer – bewerkt 12 volt gelijkspanning uit de boordaccu tot 230 volt wisselspanning. Aangesloten aan de boordaccu zorgt de omvormer er voor dat de 230 volt stopcontacten in de camper gebruikt kunnen worden, ook als de camper niet aan het elektriciteitsnet is aangesloten. Dit type inverter – DC (Direct Current = gelijkspanning) naar AC ( Alternating Current = wisselspanning) – die van 12 volt 230 volt maakt, wordt ook wel aangeduid als omvormer. Dat maakt het verschil met omvormers – AV 230 volt naar DC 12 volt – er niet echt duidelijker op.
Heb je zo’n inverter echt nodig?
Wie onderweg nooit het gebruik bepaalde apparatuur mist, kan er best zonder. De aanschaf van een inverter is eigenlijk ook meer een dure trend. Lekker om te hebben en te laten zien. Veel apparatuur voor kampeerders is ook in 12 volt uitvoering verkrijgbaar. Maar bijvoorbeeld een airconditioner op het dak alleen in 230 volt uitvoering. Wie meestal aan walstroom aansluit kan zeker zonder deze inverter.
Waarvoor is een inverter handig?
Naast de beschikbaarheid van 230 volt onderweg? Vaak is aan de stroompaal op een camperplaats of camping een lager Ampèrage (maximaal vier Ampère, maximaal 1000 Watt) beschikbaar. Is in de camper een 1.500, 2.000 of 3.000 Watt inverter gebouwd, dan kun je toch grote stroomverbruikers als een Senseo, een magnetronoven of een föhn gebruiken. Je betrekt dan stroom uit de accu, die op zijn beurt weer wordt opgeladen door de acculader.
Is het gevaarlijk?
In principe niet. Afhankelijk van het vermogen kan wel een zeer hoge stroom lopen tussen de boordaccu en de omvormer. Oververhitting van kabels ligt dan op de loer. Kabels, zekeringen en aansluitingen moeten berekend zijn op de hoge stroomvraag, die tot wel 200 Ampère of meer kan oplopen.
Wat voor inverters zijn er?
In campingshops, bouwmarkten en elektronicazaken liggen volop goedkope inverters die 12 volt in 230 volt omzetten. Je kunt ze soms makkelijk inpluggen in een 12-volt aansluiting in de camper. Het vermogen (80-180 Watt) is echter gering. Autofabrikanten bieden soms optioneel een 230 volt stopcontact in de cabine. Welke kwaliteit omvormer je dan koopt blijft vaak ongewis. Voor campergebruik is een vast ingebouwde omvormer van hoog Wattage interessanter.
Wat kost het?
Apparatuur in campers moet bestand zijn tegen trillingen, een vochtige omgeving en temperatuurwisselingen. Een daarop ontworpen bekend Europees merk met 1.500 Watt vermogen kost daardoor al gauw € 1.100. Met meer vermogen natuurlijk steeds meer.
Wat kan ik met een inverter?
Met een inverter van minimaal 1.500 – 1.800 Watt continu kun je een stofzuiger of een haarföhn gebruiken, of moderne koffiemachines als Senseo. Afhankelijk van de apparatuur die je wilt gebruiken moet hij voldoende vermogen bieden. Wie meerdere van die apparaten tegelijk wil gebruiken kiest dus een hoger vermogen, bijvoorbeeld 2.000 of 3.000 Watt. Een dakairco kan ermee enkele uren van stroom worden voorzien, afhankelijk van de capaciteit van de boordaccu.
De ‘zuivere sinus’ (zie tekening) is de vloeiende golfbeweging waarin wisselspanning wordt weergegeven.
Waar moet ik bij aanschaf op letten?
‘Zuivere sinus’ inverters bieden 230 volt met dezelfde goede eigenschappen als het stroomnet thuis. Deze zijn duurder, maar veiliger voor apparatuur.
Inverters met zogenaamde ‘gemodificeerde sinus’ ‘imiteren’ die thuis-kwaliteit. Daardoor ontstaat in aangesloten apparaten extra warmteontwikkeling. Wordt de frequentie 50 Hertz niet gehaald, dan draaien elektromotortjes ook langzamer. Bij langdurig gebruik van deze apparaten ontstaan vaak storingen in gevoelige apparatuur als mobiele telefoons en tablets. De batterijcapaciteit loopt dan terug en aanraakschermen reageren met onverwachte acties.
Waar moet een inverter die ik koop aan voldoen?
Lichtnetkwaliteit, dus met de eerdergenoemde ‘zuivere sinus’. Dan heb je stabiele 230 Volt bij 50 Hertz. Aangezien de spanning van het 12 Volt boordnet kan variëren tussen 10,5 en 14,5 Volt, moet het apparaat bovendien in staat zijn dat te corrigeren.
Wat heb ik nog meer nodig?
Bij een inverter van 1.500 Watt een boordbatterij van minstens 100 Ampère-uur. Liever zelfs 200 Ah. Ook met zo’n grote boordaccu kan een dakairco aangesloten aan een omvormer slechts enkele uren werken.
Welke accu kies ik er bij?
Lithium Ion is momenteel de beste accutechniek, je kunt gewoon niets meer fout doen. Kortweg worden ze ook als LiFePO4 of LiPo aangeduid. Dit type accu is tot 70% lichter dan een loodaccu. Bij stroomafname is de ontlaadcurve vrijwel vlak, zodat een accu met 20% capaciteit nog dezelfde spanning en stroom levert als een geladen accu. De opgegeven capaciteit van deze accu’s kun je helemaal benutten, in tegenstelling van de capaciteit van een loodaccu waar dat meestal ongeveer 50% is. Een 200 Ah accu levert ook 200 Ah. Ingebouwde elektronica schakelt de accu uit als deze vrijwel leeg is. Beschadigen kan dus niet. En opladen kan wel tot 2.000 keer, tegen maximaal 500 keer voor een traditioneel exemplaar. Voor de gebruiker is een groot voordeel het gemak van overwinteren zonder onderhoud, het lage gewicht, gebruik in elke positie (liggend, rechtopstaand en op de kop) en op elke plaats. Zelfs ventileren is niet meer nodig.
Waar inbouwen?
Op een goed bereikbare geventileerde plaats in de camper. Doorgaans ook zo dicht mogelijk bij de boordaccu. De soms indrukwekkend ontworpen omvormers worden vaak op een duidelijk zichtbare plaats in de campergarage ingebouwd. Doe het zo dat je met de deur op kunt pronken met je dure apparatuur.
Hoe sluit je zoiets aan?
Laat de hoge stroom apparatuur door een vakman plaatsen. Ook al vanwege de garantie. Vaak wordt de apparatuur zo geschakeld dat bij aansluiting aan voldoende walstroom automatisch die stroombron de voorkeur krijgt. Geef je de omvormer de voorkeur, dan levert die altijd maximaal vermogen op de stopcontacten in de camper. Ook als slechts 4 Ampère aan de stroompaal beschikbaar is. Die gebruik je dan voor opladen van de boordaccu. Is de 230 volt niet nodig, dan schakel je de omvormer met een schakelaar uit. Een omvormer gebruikt in standby-stand altijd zo’n 0,2 -0,4 A.
