Compact kamperen met groot reisgemak
Het aantal in Europa verkochte buscampers, kampeerauto’s gebouwd in een standaard gesloten bestelwagen, overtrof in 2015 alle verwachtingen. En de populariteit neemt alleen maar toe. Fabrikanten verwachten komend verkoopseizoen een productiestijging van 10%. (lees meer over voor- en nadelen van buscampers…)
De grote merken in Europa, en niet te vergeten de tientallen kleine in Nederland, pluggen compacte campers sinds jaar en dag. Nu de economie weer aantrekt, en je geld beter kunt uitgeven dan op de bank zetten, raast die trein door als nooit tevoren en gaan productieaantallen door het dak.
Marktleider Pössl, dat naast Pössl ook RoadCar, GlobeCar en Clever laat bouwen bij gerenommeerde camperfabrieken, o.a. bij Dethleffs en in Hongarije, verkocht in 2015 maar liefst 7.000 buscampers, waarvan 5.500 als Pössl en RoadCar. De firma KnausTabbert leverde uit eigen fabriek, ook in Hongarije, net geen 2.300 Knaus-busjes met camperinterieur. En dit jaar gaat dat aantal met honderden omhoog en verrijst in de zomer van 2016 een geheel nieuwe fabriek voor dit type campers naast het oude complex. Trigano rijdt de Ducato’s in Italië bijna nat uit de Fiat-fabriek de eigen camperfabriek in, het zijn buren, om er even verderop 3.000 als buscampers van ondermeer Challenger, Chausson, Karmann Mobil, Roller Team en CI uit te spugen. En ook daar…, een nieuwe camperfabriek, vlak bij de oude. Tel daarbij Hobby (1.500 campers waarvan een klein deel buscampers), Adria met zo’n 1.500 stuks afgelopen jaar, en de busjes van Hymer-Car, La Strada (325) en al die andere bekende en onbekende merken, en we passeren de 20.000 kampeerbussen makkelijk. En nee, geen nood, er komt geen tekort. Alleen Fiat kan al zo’n 300.000 bestelauto’s per jaar uit in de SPA-fabriek in Sevel persen.
Buscamper. Maak een proefrit.
Een nieuwe broek passen we, maar een camper passen, dat vergeten we vaak. Maak altijd een proefrit met de camper van je keuze of een vergelijkbaar model met dezelfde basis en in dezelfde klasse. Nog beter kun je er een huren voor bijvoorbeeld een lang weekend. Dat is belangrijk, want bijvoorbeeld de wijze van isoleren verschilt per merk nogal. Zo klagen eerste eigenaren van een La Strada soms over hoorbaar geruis van de dakluiken, iets dat in vrijwel alle andere campers wordt overstemt door het motorgeluid en resonanties. En ja, als je dat niet weet…. La Strada maakt werk van extra isolatie; en de verschillen zijn dus hoorbaar (lees ook….). Het maakt zo’n merk ook meteen duurder. Trigano-merken zijn rondom geïsoleerd met een nieuw soort kunststofwol en Knaus gebruikt geplakt schuimplastic achter de wanden. In enkele merken is hier en daar een plaatje van nog geen centimeter dik piepschuim de enige isolatie.
Als gebruiker breng je veel tijd door in de cabinestoelen, rijdend maar ook als ze bij het interieur zijn gedraaid. Beoordeel daarom de ergonomie in beide zitposities en van daaruit de rest van het meubilair. Soms passen knieën niet onder een tafeltje of bungelen je voeten in de lucht, omdat de stoel (omgedraaid) te hoog is. Bovendien is niet altijd met de Nederlandse gemiddelde lengte rekening gehouden. Het ene merk autocabine is ook ruimer dan de andere. Een voorkeur voor het autodeel is zeer persoonlijk. Met een lang bovenlichaam kunnen bestuurders niet altijd ontspannen rechtop zitten en toch goed door de voorruit kijken. Verlagen van het console onder de stoel is dan een optie, maar wel eentje met gevolgen voor de zitpositie.
Buscamper. Bestelbussen.
De basis voor een buscamper is een bedrijfswagen. Die wagen is ontworpen om bij gebruik als bestelauto door een bedrijf, zo rendabel en efficiënt mogelijk ingezet te worden. Dat betekent in de praktijk een gemiddelde kwaliteit van carrosseriebouw, betrouwbaarheid in gebruik en een kilometervreter met lange onderhoudsintervallen. Daarop is dus ook je buscamper geschoeid. De meeste kopers kunnen er gemakkelijk tien jaar mee voort…; als ze willen.
Grofweg zijn drie typen buscampers te onderscheiden. De kleinste zijn de ‘schattige’ campers op basis van bestelauto’s in de Renault Kangoo-klasse. Ze voldoen (meestal) niet aan eisen die RDW en Belastingdienst stellen aan de indeling. Zo’n camper kan dan niet geregistreerd worden als ‘kampeerauto’.
De tweede groep zijn lagere bestelauto’s, zoals de Nissan NV200, de Peugeot Partner of VW Transporter. Die beschikken over een laadruimte met een hoogte tussen 130 en 170 centimeter. Deze auto’s mogen van een hefdak worden voorzien om als kampeerauto door te kunnen. Maar liefst achttien campermerken bieden standaard hefdakwagens in hun programma. Rond de veertig bekende campermerken bouwen op basis van groep drie, de Fiat Ducato- en Ford Transit-achtigen. Die voldoen in zogenaamde H2-hoogte – zie infographic – al standaard aan de wettelijk vastgelegde eisen voor campers. Ze kunnen zonder verdere aanpassingen van een kampeerinterieur worden voorzien.
Buscamper. Nederlandse buscamper-industrie.
Meer dan 30 bedrijven hebben zich in Nederland in camperbouw gespecialiseerd. Een buscamperinterieur heb je daar soms al, als je afziet van elke vorm van isolatie en luxe, vanaf zo’n 1.200 euro. Die camper voldoet dan aan registratie en belastingregels, maar verder mag je natuurlijk niets verwachten. Meestal is interieurbouw duurder. Bij bijvoorbeeld Custom Camp uit Hengelo lopen de activiteiten uiteen van het plaatsen van (hef)daken tot gespecialiseerde interieurbouw, door top meubelbouwers, naar wens van de klant. Een goedgekeurde kampeerauto kost je daar aan interieur ongeveer € 5.000. Wil je een luxe camper dan begint de teller te lopen rond de 10.000 euro, maar de 20.000 is net zo gemakkelijk haalbaar, als je veel wilt in een grote bus. Extreme wensen worden zorgvuldig uitgevoerd, maar wees altijd bedachtzaam. Een alleen voor jouw op maat gebouwde camper is later mogelijk niet verkoopbaar en inruilen kan een probleem worden. Je moet net de juiste koper vinden, en dat kan wel eens lastig zijn. Houd daarom ook een zelfbedacht interieur zo ‘standaard’ mogelijk.
Buscamper. Fiat.
De Fiat Ducato is als basis voor campers verreweg de populairste en Fiat is daarom marktleider. Sinds mei 2014 is het huidige model in productie. Daarvoor werden al meer dan 2,6 miljoen Ducato’s gebouwd. Overigens niet allemaal als Fiat Ducato, maar het model is ooit ook als Alfa Romeo verschenen en loopt tegenwoordig van de band als Citroën Jumper, Peugeot Partner en in Amerika als Ram (Dodge) Promaster.
Buscamper. Mercedes.
Mercedes is met een duidelijke opmars bezig. Met name de kleinere merken komen meer en meer met modellen op basis van de Sprinter. Ook steeds meet als echte 4×4 voor avontuurlijk reizen. De carrosserie is een samenwerking met VW, die daarvan de Crafter bouwd. Omdat Volkswagen bij de ombouw naar camper een grote invloed wil hebben, wordt de Crafter door fabrikanten minder toegepast als basis.
Buscamper. Volkswagen.
De Volkswagen camper op basis van de VW-bus is voor velen de ultieme camper, een statement van vrijheid en blijheid. Dat is al zo sinds de jaren 70. Van de 100 vorig jaar onder een automerk geregistreerde kampeerwagens is het grootste deel zo’n Volkswagen met hefdak. Een originele VW-camper is erg waardevast. Zelfs zeer oude modellen vinden gretig aftrek.
Buscamper. Renault.
Ook Renault komen we tegen als buscamper. In dat geval wordt doorgaans de Master gebruikt. Die bus loopt samen met de Opel Movano en Nissan NV400 van de band. Ook de Renault Trafic (Opel Vivaro en Nissan Primastar) komt voor als camper, dan bijvoorbeeld met een vast verhoogd dak of een hefdak.
De buscamper is dus een omgebouwde gesloten bestelwagen. Doorgaans natuurlijk, zoals alle andere campers, op basis van een Fiat Ducato of aanverwant merk, maar verder is vrijwel elk automodel geschikt te maken als camper, eventueel door er een zogenaamd hefdak op te plaatsen.
Behalve voor snel doorrijden tijdens verre reizen naar warme oorden, en overnachten bij familie, is zo’n buscamper ideaal voor dagelijks gebruik en goederenvervoer (lees meer hierover….). Dat is precies de besparing die ons tijdens de crisis werd voorgehouden; een tweede auto is niet meer nodig. En dus stapt ook de groep ‘actieve ouderen’ gemakkelijk over in een busje. Het rijdt vertrouwd, ook met de fietsen of een scooter achterop, is veilig en je hebt binnen de beperkingen van je keuze, alles bij de hand. Hij staat van alle campers nog het dichtst bij kamperen, want volledig ingericht zijn ze er al vanaf ruim vier meter.
Soms is in het interieur zelfs met het vervoer van een motorfiets of andere grotere goederen rekening gehouden. Bij in serie geproduceerde campers zijn dan de bedden achterin verplaatsbaar en in het gangpad houdt een wegneembaar bagageschot de goederen in bedwang. Zo kun je ook nog eens langsrijden bij Ikea voor een nieuw interieur voor je (klein)kinderen of bij de witgoedhandel voor een nieuwe koelkast. Vooral als bedvoorzieningen achterin variabel zijn, komt allround gebruik dus dichterbij.
Buscampers. Automerk campers.
Een paar bekende automerken leveren sinds jaar en dag ook campers, die hun dealers dan in de standaard prijslijst kunnen opnemen. De Volkswagen California is vermoedelijk de bekendste van het stel. Ze worden tegenwoordig centraal in Nederland verkocht door het Volkswagen Campercentrum Nederland, dat deel uitmaakt van de Volkswagen-organisatie. Ford-dealers kunnen de Ford Nugget aanbieden, maar doen dat in Nederland niet actief. De Ford Nugget wordt door de Duitse camperbouwer Westfalia ingericht. Dat geldt ook voor de Mercedes Westfalia, te koop via Mercedes dealers, de Citroen Jumpy van Citroën en de Peugeot type Expert Patagonia. Van al die merken laten Nederlandse dealers de verkoop eigenlijk volledig over aan gespecialiseerde camperbedrijven.
Ook in busformaat kun je soms meer personen kwijt dan in een camper met opbouw. Zo bevat de Dreamer Familie Select als je dat wilt, en durft, vijf officiële zitplaatsen en 6 slaapplaatsen, en zelfs een 160 liter koelkast. De gezinscamper is voor al die leden in een Fiat Ducato geperst, van nog net geen zes meter lang, met een stapelbed, een om te bouwen zitgroep voorin en een hefbed tegen het plafond. En na een weekendje kamperen bij de Efteling kan vader er op maandagmorgen gewoon weer mee naar z’n werk en ‘m daar nog parkeren ook. In een normaal parkeervak. Bij zo’n indeling is op langere reizen een bustent haast onmisbaar. En je moet natuurlijk goed met elkaar overweg kunnen.
Buscamper. Alles, behalve ruimte.
Net als bij grotere campers is een buscamper altijd volledig geschikt voor vakantie. Alles zit er op en er aan, de aanschafprijs bepaald in welke mate en hoe bruikbaar. Zo lopen kookplaten uiteen van een mini tweepits – zelfs één kookpit komt voor – tot hightech dieselkoken, of gedeeld gas/inductie. ’t Is maar net wat je wilt betalen, en zeker in de custom-bouw kan alles. Wat is het fijn als je tot aan je bestemming kunt rijden en daar nog mag parkeren ook.
In deze camperklasse ontbreekt het wel altijd aan ruimte. De lengte is de enige variabele in je keuze. Breedtes zijn standaard die van de gekozen bestelwagen. Het verschil in breedte tussen en bus en een opbouwcamper kan oplopen tot 40 a 60 centimeter. Meubelwerk is daarom minder breed (minder diep zo je wilt), soms zelfs petieterig uitgevoerd om het er toch nog in te krijgen. Maar voorin heb je natuurlijk altijd die riante deugdelijk ontworpen stoelen van de autofabrikant.
Buscamper. Winterkamperen.
Hoewel winterkamperen ook met de buscamper kan – de enorme schuifdeur is dan nog het grootste nadeel – mag het comfort niet vergeleken worden met die van de opbouwcampers. Vooral via niet bekleedde autodelen komt veel koude binnen, dus ook en met name voorin de cabine en achterin bij het bed via de constructie van de achterdeuren of achterklep. Is winterkamperen een belangrijk doel, kijk dan ook eens naar het alternatief, de smalle opbouwcampers in halfintegraal uitvoering.
Buscamper. Installaties.
Nog steeds worden in plaats van complete elektrische installaties, met een centrale regelunit, voor campers soms losse componenten zoals acculaders gebruikt. Ga echter liever voor een camper met een stroomcentrale waarin door de elektronicafabrikant alles is ingesteld en gecombineerd. De elektronica daarin verzorgt dan het bijladen van de boordaccu’s en de autoaccu als 230 volt wordt gebruikt. Verder kun je gemakkelijk van accutype wisselen, zijn aansluitingen voor extra gebruikers en bijvoorbeeld zonnepanelen aanwezig. Centraal geregelde elektronica maakt de installatie overzichtelijk als er een probleem is. Staar je niet blind op spotjes en regelpaneeltjes, die zijn op termijn uitwisselbaar. Gebruiksgemak is het belangrijkste item in de relatief kleine ruimte van een buscamper.
Buscamper. Verwarmen.
Een onderbouw standkachel, gestookt op diesel, is makkelijk en bespaart in het interieur veel bergruimte. De gekozen systemen zijn vaak echter minder comfortabel dan gasgestookte kachel/boiler units van Truma of ALDE. De laatste twee functioneren nagenoeg geruisloos en zorgen voor een aangenaam binnenklimaat. Truma levert ook de Combi D, een dieseluitvoering van deze combiketel. De kleinere standkachels kunnen bij grote vraag naar warmte nogal luid zijn. Het apparaat zelf, maar ook de ventilator razen er dan op los, terwijl de warmte ook nog minder geleidelijk wordt aangevoerd.
Buscamper. Slapen.
In de kleinste campermodellen zijn bedoplossingen uitgedacht die ook als zitbank gebruikt worden, of bedden in de breedte toegepast. Een bed in de breedte houdt logischerwijze in dat de bedlengte maximaal de busbreedte minus de isolatiedikte is. Bedden zijn daarom hoog geplaatst, waar de busopbouw de meeste ruimte biedt. Soms gebruiken fabrikanten een kunststof of polyester uitbouwtje in de zijwand, waardoor de bedlengte nog wat kan toenemen. Sinds vorig jaar heeft La Strada een oplossing gevonden om die uitbouw ook in een korte bus tweezijdig, ook achter de schuifdeur, te realiseren. Van een breedtebed mag je in de lengte dus niet al te veel verwachten; wij troffen 198 centimeter als langste bed. Lengtebedden zijn er tot 205 centimeter. In enkele gevallen moet je voor de nacht flink schuiven met de inventaris, en soms zelfs uitstappen om nachtombouw te realiseren. Dat is overigens alleen bij de allerkleinste modellen zo. Een verhoogde camperopbouw of hefdak met bedvoorziening zorgt voor een extra verdieping met net die twee extra slaapplaatsen. We zien ook steeds vaker hefbedden verschijnen in buscampers.
infographic by Godt-art.nl . Gepubliceerd in Kampeer en Caravan Kampioen 6/2016